Fort Breendonk

Algemeen

Fort Breendonk is een fort bij de plaats Willebroek. Het diende tussen 1940-1944 als gevangenis voor circa 3.600 mensen. Het werd gebouwd (1906-1914) als verdedigingsfort rond Antwerpen, gebruikt door de nazi's als Auffanglager (1940-1944) en in 1947 omgevormd tot Nationaal Gedenkteken.

Geschiedenis 

Fort Breendonk werd gebouwd (1906-1914) als onderdeel van de Antwerpse buitenlinie, een verdedigingsgordel tegen artillerie-aanvallen. Tijdens de Duitse bezetting (1940-1944) functioneerde het als Auffanglager, een door de SS beheerd doorgangskamp waar ruim 3.600 gevangenen systematisch werden gefolterd. Na de bevrijding door geallieerde troepen (4 september 1944) diende het tot 1947 als interneringskamp voor collaborateurs. Op 19 augustus 1947 erkende de Belgische staat het officieel als Nationaal Gedenkteken, waarna het werd ingericht als museum.

Foto's 

Hieronder vind je foto's van het fort, enkele informatieborden binnen en het omliggende terrein.

 

Weetjes

1. Fort Breendonk was oorspronkelijk bedoeld als artilleriefort met bakstenen en betonnen structuren.

2. Tijdens de Duitse bezetting arriveerden de eerste gevangenen in september 1940.

3. In 1942 werden folterkamers en een executieterrein ingericht.

4. Na de bevrijding (1944) werden Belgische collaborateurs er geïnterneerd.

5. Prins Karel erkende het fort officieel als gedenkteken op 19 augustus 1947.

6. Het fort heeft een trapeziumvorm met een brede gracht en glacis.

7. Gevangenen kwamen uit zestien nationaliteiten, waaronder Belgen, Joden en communisten.

8. Jaarlijks bezoeken meer dan 75.000 mensen de site.

9. De leefomstandigheden waren erbarmelijk, met gebrek aan hygiëne en medische zorg.

10. Fort Breendonk is een van de best bewaarde nazi-concentratiekampen in Europa.

Veiligheid

Fort Breendonk wordt sinds de eeuwwisseling beheerd door het War Heritage Institute, dat strikte veiligheidsprotocollen hanteert. Er zijn geen geregistreerde incidenten met betrekking tot publieksveiligheid of erfgoedschade. Het terrein ondergaat jaarlijks technische inspecties, en bezoekersroutes zijn aangepast aan hedendaagse toegankelijkheidsnormen. Schoolgroepen en onderzoekers krijgen begeleiding om de historische integriteit van de site te waarborgen.

Bronnen 

  • Abbeel, J. (2004). Breendonk 1940–1945: De geschiedenis. Antwerpen: Standaard Uitgeverij.
  • Breendonk Memorial. (z.d.). Homepage Fort van Breendonk.
  • Deem, J. M. (2015). Breendonk. Horizon Uitgeverij.
  • Histoforum. (2004). Breendonk in kaart gebracht.
  • Mark van den Wijngaart. (2011). Beulen van Breendonk - Schuld en boete (3e druk). Antwerpen: Standaard Uitgeverij.
  • Nefors, P. (2004). Breendonk 1940–1945: De geschiedenis. Antwerpen: Standaard Uitgeverij.
  • Netwerk Oorlogsbronnen. (z.d.). Bronnen over 'Breendonk'.
  • OKV. (z.d.). Breendonk - Van hel tot memoriaal.
  • Onroerend Erfgoed Vlaanderen. (z.d.). Fort van Breendonk.
  • TracesOfWar.nl. (z.d.). Breendonk 1940-1945.
  • Van der Wilt, F. (2020). De erfenis van Breendonk: Van militair bolwerk tot symbool van naziterreur. Uitgeverij Verloren.
  • Van Ypersele, L., & Debruyne, E. (2018). Herinneringsplaatsen in België: Sporen van conflict. Universitaire Pers Leuven.
  • War Heritage Institute. (z.d.). Fort Breendonk.

 

Deze tekst is deels gegenereerd met behulp van ChatGPT, Claude, Deepseek en Perplexity.

Bekijk ook andere bestemmingen in Vlaanderen.