Blankenberge / De Haan / Knokke-Heist

Algemeen

Deze pagina is gewijd aan de drie grootste Belgische badplaatsen die je als eerste tegenkomt als je vanuit Nederland reist.

 

Laten we beginnen met Blankenberge. De, net als alle Belgische kuststeden in West-Vlaanderen gelegen kustplaats, telt zo'n 20.000 inwoners. De stad is bekend om de houten pier (zie foto bovenaan). Het loont zich om hier even te stoppen en eroverheen te wandelen (zie onderstaande foto's).

 

 

Als je niet genoeg kan krijgen van de betonnen appartementen, raad ik aan om bij het strand te blijven hangen. En wil je aan de kust blijven, maar houd je van luxe, neem dan een kijkje in het iets grotere, mondaine Knokke-Heist, waar iets meer dan 30.000 mensen wonen. Hier kun je onderstaande twee foto's maken.

 

 

Ook hier vind je beton, zoals overal aan de Belgische kust. Maar ook strandhuisjes, die - op z'n Vlaams 'Ah neen, hè, zeg'-  het uitzicht richting zee belemmeren. 

Neen, als je denkt dat de Belgische kust mooier is dan pakweg Scheveningen, moet ik je toch teleurstellen. Smakeloze betonnen blokken tekenen de kustlijn en geen haan die ernaar kraait. Behalve eentje misschien; de enige uitzondering op bovengenoemde is De Haan, een plaatsje met iets meer dan 10.000 inwoners. Hier vind je mooie villa's, géén beton en heb je mooie uitzichten op de duinen en zee. Onderstaande vier foto's van De Haan geven een impressie. 

 

Geschiedenis van Blankenberge, De Haan en Knokke-Heist

Blankenberge
Blankenberge ontstond als vissersdorp in de Middeleeuwen, maar groeide in de 19e eeuw uit tot een van de eerste Belgische badplaatsen. De aanleg van de spoorlijn in 1863 maakte het toegankelijk voor toeristen. Iconisch is de pier uit 1894, die helaas in WOII werd verwoest. Vandaag staat een moderne pier symbool voor de stad, die bekend blijft om haar levendige strand, Belle Époque-architectuur en het jaarlijkse zandsculpturenfestival.

De Haan
De Haan onderscheidt zich door zijn planmatige ontwikkeling in de late 19e eeuw. In tegenstelling tot andere kuststeden koos men hier voor een rustige, groene omgeving met villa’s in cottagestijl, dankzij het "Concessie"-reglement. Tijdens WOII verbleef Winston Churchill er even, wat de plaats historische allure geeft. Tot op vandaag behoudt De Haan zijn charmante, landelijke karakter met beschermde architectuur en een relaxte sfeer.

Knokke-Heist
Knokke-Heist, ontstaan uit de fusie van Knokke en Heist in 1971, combineert rijke geschiedenis met exclusiviteit. Heist was een vissersdorp, terwijl Knokke in de 19e eeuw werd ontwikkeld als luxueuze badstad onder impuls van de Zwin-werkmaatschappij. Het Albertplein en de aanwezigheid van kunstenaars zoals Magritte maakten het een cultureel trefpunt. Vandaag is het een mondaine bestemming, omringd door het natuurreservaat Het Zwin.

Weetjes

1. Blankenberge was een van de eerste Belgische kustplaatsen met een pier, gebouwd in 1894. De huidige pier is een moderne reconstructie na de vernieling tijdens WOII.

2. Het jaarlijkse zandsculpturenfestival in Blankenberge trekt kunstenaars van over de hele wereld en is een van de grootste in Europa.

3. De Belle Époque-wijk van Blankenberge herbergt een indrukwekkende collectie gerestaureerde huizen uit de periode 1870-1914.

4. De Haan is de enige Belgische kustplaats zonder hoogbouw, dankzij het beschermde Concessie-gebied waar villa’s in Anglo-Normandische stijl bewaard zijn gebleven.

5. Albert Einstein verbleef in 1933 kort in De Haan, nadat hij nazi-Duitsland ontvluchtte.

6. Het tramstation van De Haan is het oudste nog bestaande van de Belgische kusttram en heeft zijn originele charme behouden.

7. Knokke-Heist heeft een van de duurste vastgoedmarkten van België, mede door de exclusieve villa’s en appartementen aan de zeedijk.

8. Het Zwin Natuur Park in Knokke-Heist is een van de belangrijkste vogelreservaten van het land en verandert voortdurend door de getijdenwerking.

9. Knokke-Heist staat bekend om de kunstscène, met jaarlijkse evenementen zoals de Sculptour en een groot aantal galerijen met moderne en hedendaagse kunst.

10. De Belgische kusttram, die Blankenberge, De Haan en Knokke-Heist verbindt, is met 67 km de langste tramlijn ter wereld en rijdt sinds 1885 langs de hele kustlijn.

 

Veiligheid

De drie kustgemeenten zetten sterk in op veiligheid, zowel voor bewoners als toeristen. Op de stranden zijn professionele redders actief tijdens het seizoen, met duidelijke signalisatie voor zwemzones en risicoplekken. In drukke periodes, zoals de zomermaanden, wordt de politie-aanwezigheid opgevoerd om toezicht te houden in toeristische zones.

Verkeersveiligheid is een prioriteit, met aangepaste snelheden en voetgangersvriendelijke zones in de centra. Knokke-Heist zet bijvoorbeeld in op extra parkeercontroles tijdens evenementen, terwijl De Haan via buurtinitiatieven inwoners betrekt bij het melden van verdachte situaties. Moderne technologie, zoals cameratoezicht in Blankenberge, ondersteunt de handhaving.

Noodnummers (112 en 101) zijn uiteraard overal bereikbaar, en de gemeenten werken samen in regionale crisisteams voor snelle respons bij incidenten. Milieuveiligheid krijgt ook aandacht: duinbescherming in Knokke-Heist en strandafvalacties in Blankenberge dragen bij aan een schone, veilige omgeving. Kortom, een gedeelde focus op preventie en samenwerking houdt de kust een zorgzame bestemming.

Meer over deze plaatsen

Wat een echte aanrader is in dit gebied, is de in de Weetjes besproken, nostalgische Kusttram, die in een redelijk tempo rijdt en de gehele kust aandoet. De pier in Blankenberge en Den Haan bezocht? Ga dan zuidwaarts met de tram naar de grootste kuststad van het land, met nog meer bebouwing en dus nog meer beton, maar met wat meer bezienswaardigheden. Spiegeltje spiegeltje aan de wand, de mooiste kustplaats van het land? Oordeel zelf. Krijg jij een 'amai-gevoel' van deze 'Koningin van de Belgische kust'? 

Bronnen

  • De Kusttram. (z.d.). Historiek. De Lijn.
  • Gemeente De Haan. (z.d.). Erfgoed en geschiedenis. Gemeente De Haan.
  • Het Zwin Natuur Park. (z.d.). Over Het Zwin. Provincie West-Vlaanderen.
  • Historische publicaties over Albert Einstein en Winston Churchills verblijf aan de Belgische kust.
  • Toerisme Blankenberge. (z.d.). Geschiedenis van Blankenberge. Stad Blankenberge.
  • Toerisme Knokke-Heist. (z.d.). Het verhaal van Knokke-Heist. Gemeente Knokke-Heist.
  • Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ). (2023). Kustgemeenten: Feiten en cijfers. VLIZ.

 

Deze tekst is deels gegenereerd met behulp van ChatGPT, een AI-taalmodel van OpenAI, en Deepseek.

Bekijk ook Veurne en de Franse (kust)steden net over de grens in Nord-Pas-de-Calais en Picardië.